Loís XIV (1638-1715), rei de França, que mandatèc eth ministre Jean-Baptiste Colbert entà trobar beròias pèças de marme entà ondrar eth castèth de Versalhas. (Entà saber ua heiteta, Versalhas qu’estèc bastit en un endret on les agradava caçar eth nòste Enric e eth son hilh, eth futur Loís XIII ; aqueste que comencèc per hèr bastir un simple ostalet de caça.).
Donc, Colbert que correc peras províncias francesas e qu’arretenguec pèiras deths Pirenèus deras qualas eths marmes blancs de Sent Biat ; que hec nomiar Pierre de Lassus (1664-1724), de Montrejau, contrarotlaire generau deths marmes deth Rei entaths Pirenèus. Mès non coneguian pas eths lòcs, eth arriu. Alavetz, qu’envièren en 1716 eth mès bon geografe de França, Hyppolite Matis, entà cartografiar Sent Biat e eth cors de Garona e tanben entà estimar eths problèmas de navigacion per Garona. Eths marmes qu’èran transportats per radèu dinc a Bordèu, puish per mar dinc a Roan o Eth Havre e, enfin, que se’n anavan a contrabriu de Sèna dinc ath pòrt de Marly o Saint Germain. Alavetz, eth marme blanc que hoc emplegat dab marmes arroges deth Menervés, marmes verds de Campan, etc.


Anna-Pèir Darrées

Qu’ac diguen pertot, eth prumèr d’abriu, eth cocut que cau que cante, mòrt o viu. Dambe Eth ivèrn mès long, en Loron que canta mès tard, pas qu’en mai, dinc « as prumères salavanes »
Quan l’entenem a cantar peth prumèr còp, qu’ei un presatge que cau pas mancar, s’avem ua peceta ena pòcha que la cau sarrar, entà aver pièrs tota era annada. Senon que’s cau boquissar per tèrra, entà aver bona santat tota era annada… Que’s pòt tanben formular ua question que’n nombre de « coco » cantats seràn eras arresponsas, entara joenessa eth nombre d’annadas abans d’èster maridat o eth atge deth futur o dera futura o entath monde mès vielh, eth nombre d’annadas que demòran a víver.
En bòsc deth Maubossin, Cassinhabèra que i a un casse vielh e doriu, que bota era huelha un mes abans eths autes, que l’aperam « eth Casse deth Cocut » e que diguem que quan ei huelhat, que cau semiar eth milhòc.
E en Varossa qu’ajusterian que « s’eth cocut canta en des·hoelhat, en pòc de palha, hòrt de blat ! »
A tot çò que venguen de díguer, que vedem plan qu’aqueth audèth migrator qu’ei, coma eth ors, ua augura, un propiciatòri e un deths anonciators deth printemps. Que simboliza era prosperitat e era pujada dera sava.
Mès eth cocut qu’ei tanben un coquin…
Aquera reputacion que ven bilhèu que pane eth nidèr deths autes audèths ?
Que’m brembi dera istòria que conda Marie Madeleine de Pas, en Larbost. Eth cocut que crompèc ua vaca ara hèira de mai a Castilhon, que la se n’amièc sense pagar-la, en prométer ath patron dera vaca de tornar « en parçan deth cap d’Arró eth 13 de julh » (junh), entà pagà’u mès eth praube « pishòt » (sobriquet deths de Castilhon de Larbost) que non vedec pas jamès, ne cocut ne dinèrs…
Alavetz, boquissatz-vos mès mesfisatz-vos, pro’mor que coma ac ditz era cançon : « cocut, cocut, s’era branca peta, sòi fotut, fotut »!
Bon printemps a totes, que « darrèr eth vòste horn », coma ditz ua auta cançon populària, « nau cocuts que canten » !

Divendres 4 d’abriu
20h
Cinemà Les Variétés

Passa-Pòrts n’ei pas acabat, eth hestau après eth hestau !

Projeccion de dus cort-metratges en gascon, sostitolats en francés
De Cornudèra a Palomèra (39 mn, Jean-Paul Ferré – 2010)
Sinòpsis : Era montanha de Cornudèra-Palomèra qu’ei a chivau entrameras vaths deth Arbàs e era Vathlonga, entre Comenge e Coserans. S’aqueras montanhas son aué eth domènis deths pastors e deths caminaires, bèth temps a, eths de Galèi, de Portèth, de Milhars, de Herrang e de Shenhe que i anavan entà hèr pèisher, hèr carbon, caçar o tirar glaçar e dançar tanplan…
www.youtube.com/watch?v=I1Vu967c4y4&t=7s

Eth Canarí, mès qu’un club d’arrugbí, (36 mn, Mathieu Fauré – 2024)
Sinòpsis : Eth Club Atletic Pratenc, Canarí entaths intimes, qu'ei era « esquipa de rugbí » emblematica de Prat e Bonropaus. Plan mès qu'un divertiment, qu'ei, entad aquera vilòta deth Coserans, autanplan un pilar dera sua identitat, un importent vector de coesion sociala mès e tanben eth revelator d'un esprit gascon encara emprenhat. Ara velha deth son centenari, ancians jogaires que tornan sus era sua istòria, e que mos liuran anecdòtas savorosas, sovenirs plan mès intimes. Se mos parlan d’espòrt, que mos ensenhan tanben ua vertadèra escòla dera vita e de convivénvia.

Seguit d’un escambi en preséncia deths arrealizators

Organizat peth cinemà Les Variétés, en partenariat dambe Eth Ostau Comengés

Dissabte 5 d’abriu
21h
Sala deras hèstas

Bal tradicionau dambe eth Tradacool

Entrada : 8 €
Organisat peth Club Danses Occitanes et Traditionnelles de Gourdan-Polignan.

Hestau Cesc’Òc

Dijaus 10 d’abriu
- Estagis (cf liader)

Divendres 11 d’abriu - Estagis (cf liader)
20h30 – glèisa de Cescau - Concèrt duo André-Castagnet
Pauline André & Romain Castagnet que propòsan un viatge istoric e poetic, deth sègle XIII^au dinc ath còr deth baròc.
www.youtube.com/watch?v=Wpd8yo9mN2c&feature=youtu.be

Dissabte 12 d’abriu
- Estagis (cf liader)
- Concèrt de fin d’estagi a 18h - glèisa de Cescau
- Bal tradicionau a partir de 19h – sala deras hèstas de Molins dambe Espartenhas (Gasconha,Catalonha, Portugau, Italia), interplatèu dambe Cordes à Soufflet seguit per Foin (Occitanie, de Centre-France).

Dimenge 13 d’abriu
10h – Marcat d'Angomèr : polyifonia (cantada).
14h30 – caminada condada dambe Paul Garrigues peth vilatge de Cescau
www.youtube.com/watch?v=oKspdRRELRw&ab_channel=AzinatAriegeois
15h30 – Condes de Vathmala dambe Jeannot Cabos (sala deras hèstas de Cescau)
https://vimeo.com/951967598

Intermèdis musicaus dambe Pierre Rouch e Escopidets et libes de condes e autas produccions en taulèr deth Ostau Comengés.
17h – Presentacion e sortida deth libe « Cants en Couserans - chants en Couserans » pera sua autora Estelle Harris ara sala deras hèstas de Cescau.

https://cescocfestival.wixsite.com/cescoc/programme

Dissabte 12 d’abriu
Sala deth Castèth e sala deth Estadi

Jornada Occitana

11h45 : arrepàs tirat dera museta entaths estagiaris qu’ac vòn
12h30 : arcuelh/cafè deths estagiaris
13h-17h : estagi de boha dambe Arnaud Bibonne. Sol-do. 2 ans de practica. Sala deth Castèth (Meria).
13h-16h : estagi de dança. Sala deth Estadi.
19h : sala deth Estadi. Apero/Cantada
20h : Arrepàs.
21h : gran bal dambe 2 duòs : Arnaud Bibonne-Camille Raibaud e Nau honts (Agathe Tiné e Julien Denard).
Beveder.
Pausa gormanda aufrida.

Prètz:
- Estagi de boha 25€. Estagi + bal 35€
- Estagi de dança 25€
- Arrepàs + Bal : 25€
- Bal tot sol 12€

Arreservacion abans eth 9 d’abriu ath 06 34 95 71 22 per H-Asso
Organizat per Dançam

Dimècres 16 d'abriu
19h
La Cafetière

Aperò Istòria

Que mos arretrobam ara Cafetière en un ambient descontractat dambe Claude Vandergheynst e Matiu Fauré.
Aqueste còp, que vam parlar deth lavader d’Aulon, dera sua pèira finament decorada, dambe motius inesperatats sus un moment coma aquò, dera sua istòria arrica e plan originala.

Se i a subjèctes que’n voleríatz parlar o que voleríatz véder abordats ; ja mos ac podetz díguer.
Gratuït
Organizat pera Cafetière, en partenariat dambe Eth Ostau Comengés.

Dimècres 23 d’abriu
19h30
SoueichKfé

Trobada

Que mos arretrobam ara Cafetière en un ambient descontractat dambe Claude Vandergheynst e Matiu Fauré. Aqueste còp, que vam parlar deth lavader d’Aulon, dera sua pèira finament decorada, dambe motius inesperatats sus un moment coma aquò, dera sua istòria arrica e plan originala.
En poesia e en musica, Domenge Barés (vièla) e Matiu Fauré (lecturas) que vos invitan a ua trobada sus eth tèma dera amor cortés e deths trodabors.
Aquera serada que serà era ocasion de tornar parlar deras influéncias que heren galhoar aqueth fenomèna, d’escotar tèxtes de trodabors o de trobairitzes, mès tanben de tornar sus eth son retroniment culturau e sus son impact politic dera Edat Mejana dinc a ara, entara Occitania e entara Euròpa.
Informacions : https://soueichkfe.blogspot.com/

Hestau Pyrénées Breizh

Dijaus 1^èr de mai
• 14h30 : caminada condada
• 19h30 : Pavillon Normand entara serada "nos festivaliers ont du talent" – inscripcions auprès d’Isabelle: 06 79 06 57 82.
beveder e petita restauracion sus plaça

Divendres 2 de mai
• en jornada, estagis de danças (occitanas e bretonas) o de musica (acordeon diatonic) e un estagi de cant. (cf liader)
• 17h30 condes en musica (cf liader)
• ena serada: bal dambe eth Duo Le Tron – Laloy, Agathe & Jean e Denelezh.

Dissabte 3 de mai
• 11h00 : animacion ath marcat peth Bagad Bro Tolosa
• après-dinnada : perseguida deths estagis.
• 17h30 : animacion en square Lauret
• ena serada : bal dambe Ricard-Bennes duo, Nau Honts, Braan,Toti Tres e La Vesina.

Dimenge 4 de mai
12h30-15h: Rdv en montanha en musica dambe eths vòstes instruments !
Entà’n saber mès : www.pyrenees-breizh.org/

Maison deths Joenes e dera Cultura

Eras encontradas dera Pastorala : eth programa deth mes.

Diluns 28 dabriu – 17 h : encontrada ath torn dera lenga e dera cultura gascona ara MJC.
Dimars 1^èr,8 e 29 d’abriu (Plantièr deth Casino) 12 h – 14 h : jòc de quilhas de nau.
Informacions mès precisas : 06 75 08 85 20 / pastorala31@gmail.com

Cada dimars
18h30 - 20h30
Sala deras hèstas

Los Dançaires de Bossens

Arrepresa deth talhèr setmanèr de danças tradicionalas occitanas, entà debutants coma confirmats, organizat peths Dançaires de Bossens.
Contact e informacions : 06 74 97 35 10 / 05 61 90 16 72.

Dijaus 3 e 17 d’abriu
La Cafetière
17 h – 18 h

Que parlam gascon

Talhèr de conversacion que s’adreça aths que parlan occitan un bricalh, plan, dambe passion o que'n son pècs e qu'an enveja d'arretrobà's, entà partatjar eth plaser de discutar e d’escambiar sus subjèctes variats ena lenga deth país. En tota simplicitat e en un ambient conviviau.
Animat per Matiu Fauré.
Arrensenhaments, inscripcions :
lacafetiere.aurignac@gmail.com / 06 76 68 59 43

Divendres 4 e 18 d'abriu
Espaci Joenessa dera M.J.C - 1 bd Charles de Gaulle
17h30 - 19h30

Talhèr d'Occitan Gascon

Talhèr conviviau basat sus era discussion, jòcs e exercicis, entà practicar eth gascon de faiçon agradiva e participativa e en tot (tornar) descobrir ua cultura amagada.
Alternància entram descobèrta e explicacion dera lenga e oralitat blossa.
Animat per Matiu Fauré

Prètz : 130€/an (prètz en baishar)
Organizacion : M.J.C. de Sent Gaudenç, en partenariat dambe Eth Ostau Comengés.
Contact : 05 61 94 66 45 / info@mjc-st-gaudens.org / https://www.mjc-st-gaudens.org /
mathieu.faure@ostaucomenges.org